Page 15 - IASIS

Basic HTML Version

Προσοχή
στον πιο επικίνδυνο
καρκίνο του δέρματος
Η υπερβολική έκθεση
στον ήλιο, χωρίς την
τήρηση βασικών κανόνων
ηλιοπροστασίας,
έχουν
ενοχοποιηθεί για
τη συνεχή αύξηση
των κρουσμάτων του
δερματικού καρκίνου
Τ
α περισσότερα μελανώματα αναπτύσσονται από μελανοκύτταρα της επι-
δερμίδας και παρουσιάζουν δύο φάσεις ανάπτυξης, οι οποίες είναι δυ-
νατόν, σε μερικές περιπτώσεις, να επικαλύπτονται: Δηλαδή, είτε φάση
οριζόντιας ανάπτυξης, όπου τα άτυπα μελανοκύτταρα εξαπλώνονται
ακτινωτά καταλαμβάνοντας μεγαλύτερη έκταση, είτε φάση κάθετης
ανάπτυξης, όπου η βλάβη διηθεί τις στιβάδες του δέρματος σε βάθος και μετατρέπεται
σε αμιγές κακόηθες μελάνωμα. Το μελάνωμα δίνει μεταστάσεις τόσο μέσω λεμφαδέ-
νων, όσο και μέσω του αίματος. Ανάλογα με την ύπαρξη απομακρυσμένων μεταστά-
σεων υπολογίζεται η πρόγνωση (υπολογισμός ποσοστού επιβίωσης) των ασθενών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η πρόγνωση είναι καλή και ποσοστό άνω του 75% επιβιώ-
νει με καλές συνθήκες για περισσότερα από 5 - 10 χρόνια.
Επειδή το μελάνωμα μπορεί να δώσει μεταστάσεις, η έγκαιρη διάγνωση από τον δερ-
ματολόγο έχει μεγάλη σημασία. Η βιοψία είναι αυτή που θα θέσει την οριστική διά-
γνωση. Το επόμενο βήμα είναι να καθοριστεί η έκταση ή το στάδιο του όγκου. Όταν
καθοριστεί το στάδιο, τότε σχεδιάζεται ανάλογα και η θεραπεία, λαμβάνοντας υπ’ όψη
και την ηλικία και τη γενική υγεία του ασθενή.
ΚΑΝΟΝΕΣ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ
Το «βαρύ» ηλιακό έγκαυμα, ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία, και η υπερβολική -κατά δι-
αστήματα- έκθεση του ανθρώπου στην υπεριώδη (UV) ακτινοβολία του ήλιου χωρίς
την τήρηση βασικών κανόνων ηλιοπροστασίας, έχουν ενοχοποιηθεί για τη συνεχή αύ-
ξηση των κρουσμάτων του δερματικού καρκίνου και ιδιαίτερα του μελανώματος, της
σοβαρότερης μορφής του, ακόμα και σε άτομα μικρής ηλικίας.
Ορισμένες ζημιές εκδηλώνονται λίγες ώρες μετά την έκθεση στον ήλιο (αφυδάτωση,
εξάντληση, καταπληξία, έγκαυμα). Οι σοβαρότερες όμως -όπως καρκίνος- διαταρα-
χές του αμυντικού συστήματος, φωτοευαισθησία, οφθαλμικός καταρράκτης και πρό-
ωρη γήρανση, παρατηρούνται μετά μήνες ή και χρόνια και οφείλονται στην αθροιστική
και διαχρονική επίδραση της επικίνδυνης ακτινοβολίας στο δέρμα.
Μ.Α.Γ.Ι.Κ.Ο. ΡΟΛΟΪ
Η τήρηση των κανόνων ηλιοπροστασίας συνοψίζονται στο μνημονευτικό κανόνα
«Μ.Α.Γ.Ι.Κ.Ο. Ρολόι», από τα αρχικά των λέξεων Μπλούζα, Αντηλιακό, Γυαλιά, Ίσκιος,
Καπέλο, Ομπρέλα. Σε συνδυασμό με τη σωστή διατροφή, την καταπολέμηση του στρες
και την αυτοεξέταση, διασφαλίζουν την καταπολέμηση του δερματικού καρκίνου.
Σημαντικό ρόλο επιτελούν όλο το χρόνο, το ρολόι και η σκιά, η οποία όταν είναι κο-
ντή ή εξαφανισμένη (10.30 π.μ. - 4.30 μ.μ. ή 11.00 π.μ. - 5.00 μ.μ. ανάλογα με την επο-
χή), καταδεικνύει τις επικίνδυνες ώρες στις οποίες δεν θα πρέπει να εκτιθέμεθα στον
ήλιο για περισσότερο από 20 - 30 λεπτά, ακόμα και σε μέρες με συννεφιά ή κάτω από
τη σκιά δέντρου ή ομπρέλας.
Η μπλούζα έχει αντηλιακή δράση όταν είναι σκουρόχρωμη, δυνατής πλέξης, στεγνή
και χαλαρή στο σώμα. Το ανοιχτόχρωμο ρούχο, ως δροσερότερο, συνιστάται να χρη-
σιμοποιείται σε ιδιαίτερα ζεστές ημέρες.
Το αντηλιακό είναι φάρμακο και μπορεί να προκαλέσει αλλεργία. Θα πρέπει να προ-
στατεύει από τις UVA και UVB. Μετά έλεγχο της ημερομηνίας λήξης του, επιλέγεται
ανάλογα με τον φωτότυπο του ατόμου. Επιστρώνεται μισή ώρα πριν την έξοδο από το
σπίτι για βουνό ή θάλασσα. Επαναληπτικές επαλείψεις πρέπει να γίνονται ανά δίωρο
ή και συχνότερα, μετά σκούπισμα με πετσέτα, υπερβολική εφίδρωση ή χρήση αντηλι-
ακού σε μορφή gel.
Χ.Α.Μ.Ο.Σ.
Η έκθεση της εγκύου στον ήλιο δεν επηρεάζει αρνητικά την υγεία του εμβρύου. Η μέλ-
λουσα μητέρα συνιστάται να απολαμβάνει τις διακοπές της με όλους τους κανόνες
ηλιοπροστασίας, αποφεύγοντας την υπερβολική έκθεση στον ήλιο το πρώτο τρίμηνο
της κύησης. Μετά τη γέννηση, συνιστάται η αποφυγή χρήσης αντηλιακού στο μωρό,
τους πρώτους 6 μήνες της ζωής του, κατά τους οποίους στερείται παντελώς της φυ-
σικής άμυνας του μαυρίσματος, αφού τα μελανοκύτταρά του δεν είναι ώριμα για πα-
ραγωγή μελανίνης.
Τέλος, παιδιά και ενήλικες με την αυτοεξέταση του γυμνού σώματος μια φορά το μή-
να και με τον τακτικό έλεγχο από ειδικό ιατρό, εξασφαλίζουν την έγκαιρη αναγνώριση
αλλαγών που επιβάλλουν τη χειρουργική αφαίρεση ενός σπίλου. Ύποπτα σημεία θε-
ωρούνται μέσα σε 3 μήνες, μεταβολές τριών τουλάχιστον στοιχείων του μνημονευτι-
κού κανόνα «Χ.Α.Μ.Ο.Σ.», από τα αρχικά των λέξεων Χρώμα, Ασυμμετρία, Μέγεθος,
Όρια, Σχήμα, επίμονη φαγούρα πέραν των 3 ημερών και πληγή που δεν γιατρεύεται
σε 3 εβδομάδες.
I A S I S
| Ι Ο Υ Λ Ι Ο Σ 2 0 1 7
υγεία
15
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ ΦΡΑΓΚΙΑ - ΤΣΙΒΟΥ
M.D., Ph.D., Παθολογοανατόμος