Basic HTML Version
20
υγεία
α π ρ ι λ ι ο σ 2 0 1 7 |
I A S I S
Οι
χαμηλές τιμές
της «καλής» χολεστερόλης HDL
έχουν συσχετισθεί με
αυξημένο κίνδυνο
καρδιαγγειακής νόσου
Δυσλιπιδαιμία:
μύθοι και αλήθειες
Σ
ιωπηλός εχθρός θα μπορούσε να χαρα-
κτηριστεί η δυσλιπιδαιμία, μια από τις
σύγχρονες επιδημίες που κοστίζει τις
ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων κάθε
χρόνο σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες
του κόσμου. Για την πάθηση, που «ύπουλα» φράζει τις
αρτηρίες και θέτει τον ασθενή σε υψηλό κίνδυνο καρδια-
κής προσβολής, διεξάγεται μεγάλος αριθμός μελετών,
προκειμένου να καταστεί εφικτή η πρόληψη και αντιμε-
τώπισή της, με απώτερο στόχο τον επαρκέστερο έλεγ-
χό της.
Τι είναι η δυσλιπιδαιμία;
«Η δυσλιπιδαιμία είναι η παθολογική διαταραχή των
λιπιδίων στο αίμα. Τα λιπίδια αποτελούνται από τα
τριγλυκερίδια, που είναι η μορφή με την οποία τα λι-
πίδια αποθηκεύονται στον λιπώδη ιστό και χρησι-
μεύουν ως «καύσιμο», η LDL-χολεστερόλη («κακή»
χολεστερόλη), οι αυξημένες τιμές της οποίας προκα-
λούν αθηροσκλήρωση και η HDL-χολεστερόλη («καλή»
χολεστερόλη), ρόλος της οποίας είναι η απομάκρυνση
της κακής χολεστερόλης από τα τοιχώματα των αγγεί-
ων και η μεταφορά της στο ήπαρ, έτσι ώστε να αποβλη-
θεί από τον οργανισμό. Η δυσλιπιδαιμία μπορεί να είναι
πρωτοπαθής ή δευτεροπαθής. Στην πρώτη κατηγορία
ανήκουν η οικογενής υπερχοληστερολαιμία, η χυλομι-
κροναιμία, η μικτή υπερλιπιδαιμία, η οικογενής υπερ-
τριγλυκεριδαιμία και η οικογενής μείωση της HDL. Στη
δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται διαταραχές του
μεταβολισμού των λιπιδίων που οφείλονται σε άλλα
νοσήματα ή φάρμακα, όπως παχυσαρκία, Χρόνια Απο-
φρακτική Πνευμονοπάθεια και σακχαρώδης διαβήτης»,
μας εξηγεί ο Φώτης Πατσουράκος, Καρδιολόγος, Επι-
στημονικός Διευθυντής του Ιδιωτικού Πολυϊατρείου
Ηλιούπολης.
Είναι τα λιπίδια επικίνδυνα για την υγεία;
Τα τελευταία χρόνια γίνεται πολύς λόγος για την επικιν-
δυνότητα των λιπιδίων, τα οποία όχι μόνο δεν είναι επι-
βλαβή αλλά είναι και απαραίτητα, αρκεί να βρίσκονται σε
υγιή επίπεδα. Για παράδειγμα, από τους κυριότερους ρό-
λους της χολεστερόλης είναι η διαμόρφωση και η διατή-
ρηση των κυτταρικών μεμβρανών και δομών. Βοηθά τα
κύτταρα να προσαρμοστούν στις αλλαγές της θερμοκρα-
σίας, είναι δομικό συστατικό αρκετών ορμονών, μεταξύ
αυτών της κορτιζόλης, της τεστοστερόνης και των οι-
στρογόνων, βοηθά στην παραγωγή της βιταμίνης D, χο-
λικών οξέων, τα οποία βοηθούν στην πέψη των λιπών
και στον μεταβολισμό των λιποδιαλυτών βιταμινών.
Παίζει, επίσης, σημαντικό ρόλο στον εγκέφαλο, που πε-
ριέχει περίπου το 25% της χολεστερόλης στο σώμα. Εί-
ναι ζωτικής σημασίας για τον σχηματισμό συνάψεων,
δηλαδή τις συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων που επι-
τρέπουν τη σκέψη, τη μάθηση ακόμα και τον σχηματι-
σμό αναμνήσεων.
Η χολεστερόλη όμως έχει δαιμονοποιηθεί. «Λόγω ελλι-
πών γνώσεων θεωρείτο ότι η αύξηση της χοληστερίνης
οφειλόταν σε διατροφικούς λόγους, οπότε επικράτησε
η αντίληψη ότι πρέπει να αποφεύγονται τροφές με υψη-
λή περιεκτικότητα σε χοληστερίνη. Η επιστήμη προχώ-
ρησε, αλλά ακόμα και σήμερα πολλοί πιστεύουν ότι οι
έχοντες υψηλή χοληστερίνη δεν επιτρέπεται να τρώνε
ορισμένες από τις πιο υγιεινές τροφές, όπως τα αυγά. Εί-
ναι καιρός να τεθούν τα ζητήματα στη σωστή βάση τους
και να απομυθοποιηθούν ευρέως διαδεδομένες λανθα-
σμένες πεποιθήσεις», αναφέρει ο Φ. Πατσουράκος και
προσθέτει: «Τα δύο τρίτα της χολεστερόλης του οργανι-
σμού παράγονται από το ήπαρ. Είναι απολύτως αναλη-
θές ότι η υψηλή χολεστερόλη προκαλείται μόνο από το
είδος των τροφών που καταναλώνονται.
Γενετικοί και κληρονομικοί είναι κυρίως οι λόγοι που
παρουσιάζεται η δυσλιπιδαιμία. Στα άτομα π.χ. με οικο-
γενή υπερχοληστερολαιμία, η υψηλή χολεστερόλη επι-
μένει ακόμα και με αλλαγή της διατροφής και ένταξη της
άσκησης στο καθημερινό πρόγραμμα. Η διαιτητική χολε-
στερόλη δεν είναι τόσο επικίνδυνη όσο πίστευαν κάπο-
τε, για τους περισσότερους, τουλάχιστον, ανθρώπους.
Μόνο πολύ μικρές ποσότητες χολεστερόλης που προ-
έρχονται από τα τρόφιμα καταλήγουν ως χολεστερόλη
στο αίμα και όταν η πρόσληψη διαιτητικής χολεστερό-
λης αυξάνεται, το σώμα προσαρμόζει ανάλογα τη χολε-
Ο έλεγχος της
ποσότητας
και
ποιότητας των τροφίμων,
η απώλεια βάρους και
η
σωματική άσκηση
επιφέρουν
το επιθυμητό αποτέλεσμα